Fundacja Modrak

Szukaj na tym blogu

poniedziałek, 11 kwietnia 2016

Biografia Tadeusza Grabskiego herbu Wczele - właściciela majątku ziemskiego w Leszczach

Tadeusz Grabski
Źródło: kujawsko-pomorskie.regiopedia.pl

Tadeusz Grabski h. Wczele (a właściwie Tadeusz Jan z Grabu Grabski h. Wczele) urodził się 20 sierpnia 1875 roku w Skotnikach. Był synem Józefa i Bronisławy. Jego ojciec był zasłużonym dla Kujaw działaczem, m.in odpowiedzialnym za rozwój przemysłu w Kruszwicy i Inowrocławiu. Tadeusz był gruntownie wykształcony. Studiował prawo na Uniwersytecie w Berlinie i Heidelbergu. Udało mu się zdobyć tytuł doktora obojga praw. W Berlinie odbył także służbę wojskową- służył bowiem w pułku kawalerii armii Cesartstwa Niemieckiego.

Działał w szeregu organizacji o charakterze gospodarczym i społecznym. W tym miejscu wymienię jedynie, iż był członkiem kruszwickiego kółka rolniczego, dozoru kościelnego parafii w Ostrowie nad Gopłem, Towarzystwa Gimnastycznym „Sokół“, a także członkiem komitetu działającego na rzecz popierania polskich kandydatów w wyborach parlamentarnych.

1 stycznia 1905 roku stał się właścicielem majątku ziemskiego Leszcze. Tutaj podjął się m.in gruntownej przebudowy dworku w rezydencję pałacową. Efekt prac najlepiej jednak przekażą załączone przeze mnie źródła fotograficzne.

Rezydencja Grabskich. Leszcze, 1917 r.
Źródło: Archiwum prywatne Pana Krzysztofa Grabskiego

Tadeusz Grabski podjął się zadania ufundowania w Leszczach samodzielnej parafii.Po pożarze kościoła parafialnego w Rzeczycy (1811 rok) tutejsi parafianie podzieleni zostali między kościoły w Ostrowie i Chełmcach. Ponad sto lat później Tadeusz Grabski pobudował w parku dworskich kaplicę mogącą pomieścić około 400 dusz. Jego starania utrudniły trudności prawne,a także zawirowania natury moralnej. Ostatecznie zaś plany jego pokrzyżowała śmierć w 1934 roku.  W tym samym czasie Kuria Metropolitalna w Gnieźnie wydała zgodę na budowę kościoła w nieodległym Brześciu. Tadeusz Grabski spoczął w podziemiach ufundowanej przez siebie kaplicy, poźniej jego ciało zostało ekshumowane i złożone w kaplicy rodowej na cmentarzu parafialnym w Piaskach.


Kaplica w parku dworskim. Leszcze, 1936 rok
Źródło: Archiwum Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie


W roku 1921 Tadeusz Grabski poślubił Anielę Nieżychowską, z którą miał 3 dzieci: córki Bronisławę i Jolantę oraz syna Jeremiego.

Tadeusz Grabski to postać niewątpliwie barwna co i kontrowersyjna. Do dziś można usłyszeć historię opowiadaną przez lokalną społeczność, iż zabił swoją żonę. Wszystkich jednak uspokajam- Tadeusz nic złego Anieli nie zrobił. Zmarła śmiercią naturalną w 1979 roku, a więc przeżyła męża o ponad 40 lat. W każdej plotce jest jednak ziarnko prawdy, ale to już temat na zupełnie inny felieton.

6 komentarzy:

  1. Z genealogii Tadeusza Grabskiego:

    Jego rodzicami byli Józef Grabski h. Wczele , dziedzic Skotnik, poseł Sejmu Pruskiego , urodzony dnia 12 VI 1839 , zmarł w roku 1922 i Bronisława z Brzeżańskich h. Rogala.



    Rodzeństwo Tadeusza Grabskiego:
    - Łucja Grabska h. Wczele,
    - Halina Grabska h. Wczele,
    - Stefania Grabska h. Wczele ur. 1874-?,
    - Maria Grabska h. Wczele,
    - Gabriela Grabska h. Wczele †1881,
    - Irena Grabska h. Wczele,
    - Leonia Grabskah. Wczele,
    - Jadwiga Grabska h. Wczele 1884-1962.

    Żona Tadeusza Grabskiego to Aniela z Nieżychowskich h. Pomian 1890-1979
    Ich dzieci:

    -Jeremi Grabski h. Wczele 1924-1985 żona - Janina Zideśkiewicz 1926-1983,
    -Jolanta Grabska h. Wczele 1928 mąż - Edward Marcinkowski †1978
    -Bronisława Grabska h. Wczele ur.8.II.1923 mąż - Alojzy Bauza ur.8.III.1916

    Pozdrawiam
    Anna Wiśniewska

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Czy wiadomo kto jest ojcem Alojzego Bauzy meza Bronislawy Grabskiej. Gdzie brali slub?

      Usuń
  2. Dziękuję za dodatkowe informacje. Małymi kroczkami uzupełnimy biografię Tadeusza o nieznane fakty

    OdpowiedzUsuń
  3. Tadeusz miał jeszcze jednego brata albo siostrę. Ania podała złą formę nazwiska panieńskiego żony Jeremiego.

    OdpowiedzUsuń
  4. Tadeusz miał jeszcze jednego brata albo siostrę. Ania podała złą formę nazwiska panieńskiego żony Jeremiego.

    OdpowiedzUsuń
  5. Moja babcia i dziadek pracowali u Grabskich przed wojną.

    OdpowiedzUsuń